به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی در نشست علمی "سبک زندگی اسلامی در سیره اهل بیت عصمت و طهارت (ع)" در مجمع جهانی اهل بیت (ع) خاطرنشان کرد: از نگاه اسلام، تشکیل جامعه براساس عدل و اخلاق است، جامعه تا زمانی که عدل (که نقطه برجسته وضعیت حقوقی است) و احسان ( که نقطه اوج یافته اخلاق است) بی بهره باشد، قابلیت برای بقا و دوام را از دست خواهد داد.
وی با بیان این که اخلاق به شدت در جامعه اسلام فردی شده است، خواهان بازتعریف اخلاق اجتماعی در بین شیعه و سنی شد و گفت: علمای فریقین باید اخلاق اجتماعی در فضای اجتماعی امت (که اتباع مذاهب در آن اجتماع یافته اند) را باز تعریف کنند و مصداق ها، نمادها ونمودهای "اخلاق بین مذاهبی" را در جامعه محقق کنند.
استاد حوزه علمیه قم عدم تعرض و اهانت پیروان و اتباع مذاهب به همدیگر را از دیگر اصول اساسی و اولیه تعایش اسلامی ذکر کرد و گفت: در یک جامعه چند مذهبی مانند جامعه بزرگ اسلامی، اتباع و اصحاب هیچ مذهبی نباید به جایگاه مذهب دیگر تعرض کنند و تضعیف جایگاه آن مذهب یا کوچک کردن آن را دنبال نمایند.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی اظهار داشت: در صورت تهاجم یک مذهب به مذهب دیگر، آسیب نه تنها متوجه به مذهب مورد هجوم واقع شده خواهد شد که به خود مذهب مهاجم نیز سرایت می کند.
خطوط قرمز "مکانت جهانی اسلام" رعایت گردد
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با تاکید بر این که مکانت هر مذهب در یک جامعه اسلامی اگر تضعیف شد، این عمل به تضعیف مکانت مذهب هجوم برنده نیز منتهی خواهد شد، گفت: برآیند کلی از تلاش مذاهب بر تضعیف جایگاه اجتماعی یکدیگر، وارد شدن لطمه به مکانت اسلام در جهان است. وی تاکید کرد: بنابراین "خطوط قرمز مکانت جهانی اسلام" با "عدم تعرض اجتماعی مذاهب به یکدیگر" معنا خواهد یافت.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به این که پایین کشیدن جایگاه اجتماعی مذاهب ، سبب ناهنجاری اجتماعی در امت می شود، گفت: این پایین کشیدن جایگاه یک مذهب، همیشه لزوما عبارت از متهم کردن آن مذهب به کفر نیست؛ بلکه تفسیق و تضلیل (معرفی آن به مذهب فسق پروری با گمراهی ورزی) از مصادیق تلاش برای پایین کشاندن یک مذهب از جایگاه اجتماعی است.
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: البته معنای این حرف آن نیست که همه مذاهب برحق هستند؛ بلکه قطعا یک مذهب بر حق است، ولی از آنجا که هر مذهب خود را حق می بیند باید قواعد همزیستی را رعایت کنند؛ البته هر کس در پیشگاه خداوند برای انتخاب مذهب خود مسئولیت دارد و باید ببیند مذهب خود را بر چه اساسی گرفته و چه دلایل متقنی دارد و این بین خود او و خداوند است آنچه بر ماست حرمت گذاری به یکدیگر است.
وی گفت: جامعه باید اندیشه ها را به صورت آزاد عرضه کند، ولی طرح این اندیشه ها به صورت آزاد و همزمان، جدا از آن است که بکوشیم از طریق تکفیر، تضلیل و عناوین دیگر طرفداران جایگاه همدیگر را تضعیف و کوچک کنیم.
تاکید بر ضرورت حفظ آبروی گروهی
استاد حوزه علمیه قم افزود: در جامعه ای که آبروی گروهی برده می شود آن جامعه دیگر هم متقابلا برای بردن آبروی طرف اول اقدام می کند، جامعه ای که در آن به مقدسات دیگران توهین شود، باید منتظر واکنش طرف مقابل هم باشد، بنابراین در جامعه اسلامی نباید متعرض جایگاه هیچ گروهی شد.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی نگه داشتن اختلاف فکری در فضای علمی، ذهنیتی و اندیشه ای و عدم اجازه به آنها برای انتقال به زندگی را از دیگر لوازم همزیستی اسلامی دانست و گفت: متاسفانه اختلاف فکری به شدت در زندگی ما انعکاس می یابد و زندگی را دچار اختلال می کند.
وی ادامه داد: اگر از سبک زندگی، دامنه و نوع زندگی سخن بگوییم آنچنان که اهل بیت (ع) فرمودند ما باید بین دو مقوله "پذیرش اختلاف فکری وعدم ورود آن به زندگی اجتماعی " و "مقابله با عوامل جداکننده زندگی از وحدت تعایشی" تمرکز کنیم .
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اگر سه قرن اول را مطالعه کنیم هیچ وقت به ذهن کسی نمی آمد که من چون شیعه یا سنی هستم، باید هر کدام جامعه ای خاص داشته باشم یا عنوان مسلمان بودن را تضعیف کرده باشند، بلکه با نوعی تعایش و آمیختگی زندگی آن ها همراه بوده است.
توجه ائمه اطهار به تعایش
وی اظهار داشت: البته گاهی برخی از شیعیان به دلایل خاصی ذهنیت های اولیه ای در جهت مرز بندی اجتماعی پیدا می کردند که اگر آن ذهنیت ها را ائمه اطهار (ع) مهار نمی کردند به جداشدن اجتماعی و صف بندی بین شیعه و سنی می انجامید. امامان بیشتر کوشش می کردند که تعایش کنید و روایت ها و مثال های زیادی در این زمینه موجود است.
استاد حوزه علمیه با اشاره به این که در حکومت امام علی (ع)، جامعه یک جامعه یکدست بود، گفت: یکدست بودن جامعه با افرادی که اختلافات فکری و مذهبی داشتند و متشکل از عثمانی، سنی و شیعه بودند، تشکیل شده بود و در صف امام علی (ع) شیعه و سنی در کنار هم بودند.
وی اظهار داشت: حتی امام حسین(ع) که آن ظلم های فاحش به ایشان شده، در کنار ایشان کسانی بودند که تاریخ می گوید آنها عثمانی بودند و نمونه آن "زهیر بن قین" است و معلوم است اهلیت برای انضمام به یک انقلاب و حرکت اجتماعی، شیعه و سنی ندارد.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی یادآورشد: اسلام اصولی را برای مدیریت اختلافات فکری دارد که بخشی از آن استقرار "فرهنگ اختلاف فکری" است. ارزش های فرهنگی مربوط به "چگونگی اختلاف ورزی فکری" اگر استقرار یابد از این اختلافات نه تنها عاملی برای انشقاق نساخته ایم که عاملی برای وحدت اسلامی برساخته ایم.
لزوم بی پیرایگی ذهنیتی در تفسیر نصوص
استاد حوزه علمیه قم گفت: متاسفانه چون ذهنیت ما بر اساس یک سری نگاه های تحول یافته و تطور یافته در مسیر تاریخ قرار گرفته و با این ذهنیت سراغ تفسیر نصوص می رویم نص را از خاستگاه بی پیرایه، فطری و طبیعی خود خارج و به گونه ای معنا می کنیم که قابل اجرا نیست.
وی ادامه داد: تفسیر غیر فطری نص باعث می شود تا از جایی نگاه، اندیشه و ذهنیت ما زخمی را باز و مشکل و ناهنجاری را ایجاد کند.
وی ادامه داد: باید از نظر روشی به "بی پیرایگی ذهنی به هنگام تفسیر نص" روی آوریم، سلفی گری از این بی پیرایگی فطری بی بهره است آن ها بجای رجوع به بی پیرایگی اولیه در عهد اسلام به "وضعیت های سنن و آدابی" آن دوره روی می آورند که این همان سلفی گری است، سلفی گری یک نگاه به شدت جامد، خشک، ظاهرگرا، قالب خواه و کالبد گراست بدون آنکه به درون و محتوا و مغز بنگرد ظواهر را می گیرد و این ظاهر را اصل می بیند و معتقد به تسری و توسعه آن به زمان های بعد می شود. وی گفت: سلفی گری تهی از نگاه فطری و بی پیرایه ذهنی است در حالی که خیال می کند از زوائد رهایی یافته و به وضع ناب بازگشت کرده است با یک ذهنیت مغشوش و غیر فطری به تفسیر نصوص دست می زند ذهنیتی که با ذهنیت سلف در مواجهه با نصوص مخالفت دارد.
وی یادآورشد: چیزی که از درون این سلفی گری برمی آید جنگیدن با طبیعت، انسان، فطرت و واقعیت های اجتماعی است و وضعیت های بسیار ناهنجاری را ایجاد می کنند و در این جنگ و گریز هم دیدگاه های دیگری که از دیدگاه های اولشان افراطی تر است برمی خیزد و به تعبیر دیگر خاستگاه بروز دیدگاه هایی می شود که ما نام آن را تروریسم می گذاریم.
وی گفت: سه مقوله را باید همزمان از دیدگاه اهل بیت (ع) پی بگیریم و آن سبک، نوع و دامنه زندگی است.
وی ادامه داد: نوع همان همزیستی است که در مقابل تک زیستی قرار دارد و دامنه زندگی یعنی این که به قلمروی گسترده کسانی که باید با آن ها همزیستی داشته باشیم دست زنیم و سبک یعنی این که متناسب با آن دو و اقتضاءات آن ها شیوه زندگی را در پیش بگیریم.
انتهای پیام
